CO GB 19 – 20 JANUARI 2022 – Invoering van een anticumulatieregel voor de betaling van de toeslag voor kinderen met een aandoening en de toekenning van de integratietegemoetkoming en/of de inkomensvervangende tegemoetkoming door de FOD Sociale Zekerheid – DG Personen met een handicap

CO GB 19

Betreft: invoering van een anticumulatieregel voor de betaling van de toeslag voor kinderen met een aandoening en de toekenning van de integratietegemoetkoming en/of de inkomensvervangende tegemoetkoming door de FOD Sociale Zekerheid - DG Personen met een handicap

Geachte mevrouw, geachte heer,

1. CONTEXT

Sinds 1 augustus 2020 kent de FOD Sociale Zekerheid - DG Personen met een handicap (DG HAN) een integratietegemoetkoming (IT) en/of een inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT)¹ toe aan personen met een aandoening vanaf de leeftijd van 18 jaar in plaats van 21 jaar² .

Deze aanpassing van het leeftijdscriterium leidt tot het risico van een gecumuleerde toekenning van uitkeringen, met name uitkeringen uit onze sector en uit de sector personen met een handicap.

Het verbod op een dergelijke cumulatie is opgenomen in de ordonnantie van 25 april 2019 tot regeling van de toekenning van gezinsbijslag³ (toekenningsordonnantie) door de wijziging van de artikelen 7, 12 en 39, goedgekeurd door de Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie op 24 december 2021, die in werking treedt op 1 januari 2022.

Deze omzendbrief is dus bedoeld om de instructies aan de kinderbijslaginstellingen te bezorgen naar aanleiding van de toepassing van deze anticumulatieregel op 1 januari 2022.

2. VASTSTELLING VAN HET RECHT OP DE IT/IVT DOOR DE DG HAN

In de huidige wetgeving engageert De DG HAN zich om het recht op de IT en/of de IVT proactief te onderzoeken voor kinderen die de verhoogde kinderbijslag ontvangen en die 17 jaar oud zijn.

Gelet op de invoering van de anticumulatieregel vanaf januari 2022 zal de DG HAN bij het vaststellen van het recht op de IT en/of IVT voor een kind dat recht geeft op kinderbijslag verhoogd met een toeslag, systematisch onderzoeken of deze erkenning al dan niet tot een cumulatie van beide rechten leidt en, desgevallend, beoordelen welk van de twee gunstiger is voor de gezinnen.

3. DE ANTICUMULATIEREGEL VOOR GEZINSBIJSLAG

Vanaf 1 januari 2022 wordt, in toepassing van de anticumulatieregel, de betaling opgeschort van de toeslag die verschuldigd is op basis van de zelfredzaamheidsgraad van het kind of de ernst van de gevolgen van de aandoening van het kind voorzien aan de artikels 12, al.1er van de toekenningsordonnantie indien er in de maand waarin het recht op deze toeslag werd geopend, ook een recht op de IT en/of de IVT wordt toegekend door de FOD sociale zekerheid - DG HAN.

Deze nieuwe bepaling is van toepassing op alle rechtgevende kinderen voor wie kinderbijslag wordt ontvangen die aangevuld wordt met een toeslag op basis van de zelfredzaamheidsgraad of de ernst van de gevolgen van de aandoening van deze kinderen, die gedomicilieerd zijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en 18 tot 21 jaar oud zijn en die IT en/of IVT toegekend krijgen voor dezelfde maand. Deze regel geldt zowel voor de kinderen die onder de oude regeling vallen (overgangsmaatregelen) als voor de kinderen die onder de nieuwe regeling vallen.

Rechtgevende kinderen voor wie de betaling van de toeslag opgeschort wordt, blijven in de mate van het mogelijke afgeleide rechten genieten, aangezien de erkenning van de handicap verworven blijft⁴ , maar alleen de uitbetaling van de toeslag wordt opgeschort. Het kind behoudt het statuut van rechtgevend kind met een aandoening en de daaruit voortvloeiende rechten , waaronder het onvoorwaardelijk recht tot de leeftijd van 21 jaar, de leeftijdstoeslagen bepaald in artikel 7, b), van de Brusselse ordonnantie en de leeftijdsbijslagen bepaald in artikel 44, § 2, van de AKBW die verschuldigd blijven voor deze categorie van rechtgevende kinderen⁵ .

4. TOEPASSINGSGEBIED RATIONAE TEMPORIS: GEEN REGULARISATIES VÓÓR JANUARI 2022

Het cumulatieverbod voor de IT en/of de IVT en de toeslag op de kinderbijslag geldt voor het recht op toeslag vanaf 1 januari 2022, waardoor regularisaties vóór deze datum niet vereist zijn⁶ .

Als de DG HAN het recht op de IT en/of de IVT met terugwerkende kracht toekent voor een periode die begint vóór 1 januari 2022, betreft het bijgevolg een toegestane cumulatie en zal er geen enkele terugvordering uitgevoerd worden tot en met december 2021.

5. BESTAANDE CUMULATIES OP 1 JANUARI 2022: UNIFORME PROCEDURE - LIJST VAN DOSSIERS WAARIN IT/IVT TOEGEKEND WERD

De prioriteit gaat uit naar het opsporen van cumulaties die bestaan op 1 januari 2022. Er is een procedure ingevoerd om deze cumulaties op te sporen en te anticiperen op eventuele cumulaties door de betaling van het recht op de toeslag voor de maand januari 2022 op te schorten.

Om de bovengenoemde cumulaties te beperken, bezorgt Iriscare de kinderbijslaginstellingen in de loop van december 2021 een lijst met de dossiers⁷ waarin een beslissing tot toekenning van de IT en/of de IVT werd genomen die tot een cumulatie leidt met het recht op de toeslag voor kinderen met een aandoening, vanaf 1 januari 2022.

In de tweede helft van december 2021 en in januari 2022 (en in ieder geval voor de datum waarop de gezinsbijslag voor betreffende het recht van de maand januari 2022 betaald wordt) worden de kinderbijslaginstellingen gevraagd deze dossiers te onderzoeken met het oog op de opschorting van de betaling van de verhoging van de kinderbijslag.

Concreet: voor de dossiers waarin het recht op de IT en/of de IVT uiterlijk op 31 december 2021 start, geldt de bovengenoemde opschorting vanaf 1 januari 2022 (betaling toegekend begin februari 2022)

In de andere gevallen moet gewacht worden tot de maand die voorafgaat aan de start van het recht op de IT en/of de IVT om, op de opgegeven datum, de betaling van de verhoging van de kinderbijslag op te schorten (voordat betalingen worden afgesloten) en de gezinnen te informeren.

6. STANDAARDPROCEDURE OM CUMULATIE TE VOORKOMEN

6.1 Voorkeur voor het meest gunstige systeem voor de gezinnen

Om nieuwe cumulaties vanaf januari 2022 te voorkomen, zal de DG HAN bij de vaststelling van het recht op de IT en/of de IVT systematisch nagaan welk recht het meest gunstig is voor het gezin en desgevallend de mogelijkheid onderzoeken om te verzaken aan de minder gunstige IT en/of de IVT .

De gevallen waarin gezinnen afstand doen van de IT en/of de IVT zullen niet bekend zijn bij de kinderbijslaginstellingen aangezien er in die situaties geen cumulatie is en de toeslag op de kinderbijslag aan het gezin toegekend mag worden.

6.2. De IT en/of de IVT is gunstiger: toe te passen procedure

Als de verhoging van de kinderbijslag daarentegen minder gunstig is dan de IT en/of de IVT, zal de DG HAN Iriscare op de hoogte brengen dat een beslissing tot toekenning werd genomen die tot een cumulatie van rechten kan leiden.

De standaardregularisatieprocedure, die hieronder is beschreven, wordt toegepast om te verzekeren dat de kinderbijslag correct wordt uitbetaald aan de gezinnen.

1. In geval van een mogelijke cumulatie meldt de DG HAN dat aan Iriscare, die de informatie via een standaardformulier (Word-document) aan de bevoegde kinderbijslaginstelling bezorgt voor elk individueel geval. Dit formulier bestaat uit twee delen, waarvan de DG HAN het ene moet invullen en de kinderbijslaginstelling vervolgens het andere. Het formulier omvat de volgende informatie, die elektronisch wordt doorgestuurd naar de kinderbijslaginstelling:

de gegevens van het meerderjarige kind (naam, voornaam, INSZ, postcode);
de datum van de beslissing en de datum waarop het recht op de IT en/of de IVT ingaat;
de datum waarop de opschorting van de betaling van de verhoogde kinderbijslag moet ingaan;
als het recht met terugwerkende kracht wordt vastgesteld, de periode waarvoor de DG HAN achterstallen kan toekennen.

2. De regulator van Iriscare bevestigt de ontvangst van de informatie van de DG HAN en stuurt hetzelfde formulier door naar de bevoegde kinderbijslaginstelling.

3. Wanneer de kinderbijslaginstelling geïnformeerd werd dat het recht op de IT en/of de IVT aan het gezin zal worden toegekend en nadat zij het dossier onderzocht heeft, moet zij:

de betaling van de toeslag op de kinderbijslag opschorten voor de periode waarin de rechten van de twee sectoren samenvallen. Deze opschorting heeft geen verdere gevolgen voor het recht op kinderbijslag. Het kind behoudt de hoedanigheid van kind met een aandoening en de rechten die daaruit voortvloeien (waaronder het onvoorwaardelijke recht op het basisbedrag van de kinderbijslag tot de leeftijd van 21 jaar). Als het om een enig kind gaat dat geen recht heeft op een andere toeslag, verliest het kind door deze opschorting niet het recht op de verhoging van het basisbedrag bepaald in artikel 7 van de ordonnantie van 25 april 2019;
het betrokken gezin onverwijld informeren dat een beslissing werd genomen om de uitbetaling van de verhoging op te schorten. Deze beslissing wordt meegedeeld via de briefmodule standaardprocedure cumulatie. De brief legt uit waarom de opschorting toegepast wordt en verduidelijkt vanaf welke datum de beslissing uitwerking heeft⁸ .

4. Vervolgens vult de kinderbijslaginstelling het formulier in om Iriscare de gegevens te bezorgen die de DG HAN nodig heeft voor de regularisatie:

naam van de kinderbijslaginstelling;
begindatum en einddatum van de periode waarvoor een regularisatie uitgevoerd moet worden tussen enerzijds de achterstallen van het recht op de IT en/of de IVT toegekend door DG HAN, en anderzijds de toeslagen op de kinderbijslag die de kinderbijslaginstelling al heeft uitbetaald en die onverschuldigd zullen worden door de toekenning met terugwerkende kracht van de IT en/of de IVT (ten vroegste op 1 januari 2022);
totaalbedrag dat geregulariseerd moet worden;
gestructureerde mededeling voor de betaling.

6. De regulator van Iriscare stuurt het aldus ingevulde formulier onmiddellijk elektronisch door naar de DG HAN.

7. De FOD Sociale Zekerheid maakt de afrekening op basis van de verstrekte informatie en eventuele achterstallen worden aan het gezin uitbetaald.

Voor de doeltreffendheid van de procedure en de uitvoering van de anticumulatieregel voor de uitkeringen uit de twee sectoren zijn snelle en vlotte uitwisselingen tussen de verschillende betrokken partijen essentieel.

7. Bijzondere informatie

Let op: in de toekomst kunnen er zich ook cumulaties voordoen wanneer het recht op de IT en/of de IVT vastgesteld wordt en vervolgens een recht op toeslag op de kinderbijslag ontstaat.

Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer een Brusselse jongvolwassene tegelijkertijd een IT/IVT en een toeslag op de kinderbijslag aanvraagt. Het recht op de IT/IVT wordt dan vastgesteld terwijl de beoordeling van de toeslag op de kinderbijslag nog loopt. Voor deze (meer zeldzame) hypothetische gevallen wordt een mechanisme ontwikkeld om te verzekeren dat de anticumulatieregel nageleefd wordt.

Ten gevolge van de inwerkingtreding van deze nieuwe maatregel werd tevens module 20 bijgewerkt. Deze brief wordt naar de gezinnen verstuurd voordat het kind 21 jaar wordt, om hen te informeren dat de verhoging van de kinderbijslag die verschuldigd is op grond van de handicap van het kind, eindigt op de leeftijd van 21 jaar, en dat zij bij de DG HAN een IT/IVT kunnen aanvragen.

De dienst Beleid en beheer gezinsbijslag heeft tenslotte een specifiek e-mailadres gecreëerd voor alle uitwisselingen over de anticumulatieregel en de te volgen procedures: anticumul@iriscare.brussels.

Bedankt voor uw medewerking.

Met vriendelijke groeten,

Tania Dekens
Leidend ambtenaar